BEDELSİZ ARAÇ İTHALATI; NEDİR VE NE DEĞİLDİR?...

BEDELSİZ ARAÇ İTHALATI

BEDELSİZ İTHALAT NEDİR?

Bedelsiz ithalat; bedeli için döviz transferi yapılmadan yurt dışında elde edilen ve yurda getirilmesi mecburi olmayan dış kazanç ve tasarruflarla satın alınan bazı şahsi ve ticari mahiyette eşyanın yurda ithalidir.

BEDELSİZ İTHALAT YOLUYLA GETIRILEN ŞAHSİ MAHİYETTE EŞYANIN KAPSAMI NEDİR?

Motorlu ve motorsuz özel nakil vasıtaları, kullanılmış ev eşyası, işyeri nakli suretiyle getirilen sermaye malları, teknik malzemeler ile büro ve dükkân malzemeleri.

BEDELSİZ ITHALAT KAPSAMINDA YURDA GETIRILEBILEN MOTORLU VE MOTORSUZ ÖZEL NAKIL VASITALARI NELERDIR?

Motorlu özel nakil vasıtaları: Otomobil ile bunlarla birlikte getirilen römorklar ve karavanlar, motosikletler, özel uçaklar ile diğer eğlence ve spor amaçlı vasıtalar.
Motorsuz özel nakil vasıtaları: Her türlü bisiklet ile kürekli kayıklar ve kanolar.

TİCARİ ARAÇLARIN BU MUAFIYETTEN FAYDALANARAK GETİRİLMESİ MÜMKÜN MÜDÜR?

Hayır. Motorlu ticari araçlar ve diğer ticari nakil vasıtalarının bu muafiyet kapsamında getirilmesi mümkün değildir.

BEDELSİZ ARAÇ İTHALATINDA VERGI MUAFIYETİNİN KAPSAMI NEDİR?

Bedelsiz araç ithalinde yalnızca gümrük vergisi muafiyeti söz konusudur. Aracın motor hacmine göre değişen oranda Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve KDV serbest dolaşıma girişi sırasında gümrük idarelerince tahsil edilir. Bununla birlikte, veraset yoluyla intikal eden araçların ithalinde gümrük vergisinin yanı sıra ÖTV ve KDV muafiyeti de söz konusudur.

KİMLER BEDELSIZ ARAÇ İTHALI YAPABILIR?

a) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında en az 24 ay ikamet ettikten sonra, yerleşim yerini Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden gerçek kişiler.
Bu kişilerin, Türkiye’ye son giriş tarihinden geriye doğru bakıldığında yurtta bir takvim yılında altı aydan fazla kalmamış olmaları gerekir. Türkiye’de 45 güne kadar olan kalışlar yurt dışında kalış süresinden sayılır. Türkiye Gümrük Bölgesi dışında son on yıl içinde en az beş yıl ikamet eden gerçek kişiler için yerleşim yerine ilişkin bu süre şartı aranmaz.
b) Yurt dışındaki milli veya milletlerarası kadrolara sürekli görevli olarak atanıp da bu görevlerinden dönen kamu görevlileri (Bu kişiler için Türkiye gümrük bölgesi dışında en az 24 ay ikamet şartı aranmaz)
c) Türk vatandaşlığına geçmek suretiyle yerleşim yerini yabancı bir ülkeden Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakleden gerçek kişiler. (Bu kişiler için Türkiye gümrük bölgesi dışında en az 24 ay ikamet şartı aranmaz)
d) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerin vefatı halinde, Türkiye’de ikamet eden gerçek kişi mirasçıları.
Murisin, Türkiye’ye son giriş tarihinden geriye doğru bakıldığında yurtta altı aydan fazla kalmamış olması gerekir. Türkiye’de 45 güne kadar olan kalışlar yurt dışında kalış süresinden sayılır. Türkiye Gümrük Bölgesi dışında son on yıl içinde en az beş yıl ikamet etmiş olan gerçek kişiler için yerleşim yerine ilişkin bu süre şartı aranmaz.

YERLEŞİM YERİ, YERLEŞİM YERI NAKLİ NE DEMEKTİR?

Yerleşim yeri; Türkiye Gümrük Bölgesi dışında en az beş yıl ikamet eden gerçek kişiler hariç olmak üzere, kişisel veya mesleki bağlar nedeniyle bir kişinin Türkiye’ye son giriş tarihinden geriye doğru bir yılda en az yüzseksenbeş gün yaşadığı yeri ifade etmektedir.
Yerleşim yerinin nakli; Kişinin yabancı bir ülkedeki yerleşim yeri ve işine ait bağlarını keserek Türkiye Gümrük Bölgesine yerleşmek amacıyla kesin olarak gelmesini ifade eder.

KIMLER BEDELSIZ İTHALAT KAPSAMINDA YURDA ARAÇ GETİREMEZ?

a) Yirmi dört ayı aşmayan süreyle Türkiye Gümrük Bölgesi dışında geçici olarak görevlendirilen kamu görevlileri,
b) Evlilik suretiyle Türk vatandaşlığına geçenler,
c) Çifte vatandaşlık statüsünü haiz Türk vatandaşları,
d) Sürekli görevle yabancı bir ülkede bulunmakta iken, yine sürekli görevle başka bir yabancı ülkeye atanması nedeniyle yerleşim yerini Türkiye Gümrük Bölgesine kesin olarak nakledemeyen kamu görevlileri,
bedelsiz araç ithal edemezler.

BEDELSİZ İTHALATI YAPILACAK ARACA İLİŞKİN ŞARTLAR NELERDİR?

a) Aracın; bedelsiz ithalattan yararlanacak kişilerin Türkiye’ye, ikamet nakil belgesindeki tarihten sonraki ilk giriş tarihinden; veraset intikali neticesinde yapılan bedelsiz ithalatlarda ise murisin vefat tarihinden geriye dönük olarak en az 6 ay boyunca, yurt dışında yerleşik bulunulan ülkede adlarına kayıtlı olması,
b) Aracın, kişilerin adlarına kaydının yapıldığı yıl itibarıyla, kayıt ve model yılı dahil, üç yıldan eski olmaması,
gerekmektedir. Aracın ilk ediniminde kayıt ve model yılının farklı olması durumunda, en yakın tarih esas alınır. Model yılının tespit edilemediği durumlarda üretim yılı esas alınır.

MOTORLU VEYA MOTORSUZ VASITALARINDAN HER BIRINDEN KAÇ ADET GETİRİLMESİ MÜMKÜNDÜR?

Muafiyet şartlarının sağlanması halinde; motorlu ve motorsuz nakil vasıtalarından her birinden birer adet getirilmesi mümkündür.
Örneğin, kişi, bir adet otomobil, bir adet motosiklet ile bir adet bisikleti bedelsiz ithalat kapsamında bir defada yurda getirebilir.

BEDELSİZ İTHALAT KAPSAMINDA YURDA ARACINI GETİREN VE DAHA SONRA YURT DIŞINA TEKRAR YERLEŞEN BIR KİŞİ YURDA DÖNÜŞÜNDE BİR KEZ DAHA ARAÇ GETİRME HAKKI VAR MIDIR?

Bedelsiz araç ithalatından yararlanma hakkı 5 yılda bir verilmiştir. İlk aracın fiili ithalat tarihi üzerinden beş yıl geçmiş olması ve diğer şartların sağlanmış olması halinde tekrar bu kapsamda araç ithal edilmesi mümkündür.

EŞLER BU KAPSAMDA AYRI AYRI ARAÇ GETİREBİLİRLER Mİ?

Hayır. Veraset yoluyla yapılan araç ithali hariç bedelsiz araç ithalinde “aile ünitesi” esas alınır. Aile ünitesi, karı-koca ve 18 yaşından küçük çocuklardan oluşmaktadır. Muafiyet hakkı aile ünitesine tanınmaktadır.
Haktan yararlanmayan eşin, 5 yıl geçmedikçe yeniden ithal izni için gümrük idaresine müracaat etmeyeceğine dair taahhütnamenin gümrük idaresine ibrazı zorunludur.

EŞİ ADINA KAYITLI ARACIN BEDELSİZ İTHALATINI KIŞI KENDİSİ YAPABİLİR Mİ?

Hayır. Verilen hak şahsın taşıması gereken şartlara bağlı olduğundan, eşlerden biri, diğeri adına kayıtlı aracı ithal edemez. Ancak, ithalat işlemleri eşlerden herhangi birisi tarafından gümrük idaresine müracaat edilip sonuçlandırılır.

BEDELSİZ İTHALAT YOLUYLA GETİRİLEN ARACIN SATIŞI VEYA DEVRİ İÇİN BİR SÜRE ŞARTI VAR MIDIR?

Bu kapsamda getirilen araçlar 12 ay geçmedikçe, gümrük idaresine izin alınmaksızın belli bir para karşılığı veya karşılıksız olarak ödünç verilemez, teminat olarak gösterilemez, kiralanamaz, devredilemez veya satılamaz.
Muafen ithalinden itibaren geçmesi gereken 12 aylık sürenin bitiminden önce ödünç verilen, teminat olarak gösterilen, kiralanan, devredilen veya satılan motorlu veya motorsuz özel kara nakil vasıtalarına ait gümrük vergileri, 4458 sayılı Gümrük Kanunu’nun 181 ila 194 üncü maddelerindeki esaslara göre tahsil olunur. Bu durumda yükümlüler hakkında ayrıca cezai takibat yapılır.

BAŞVURULAR HANGI GÜMRÜK İDARELERİNE YAPILMAKTADIR?

Ankara Naklihane ve Bedelsiz İthalat Gümrük Müdürlüğü
İstanbul Yeşilköy Otomotiv İhtisas Gümrük Müdürlüğü
İzmir Yolcu Salonu Gümrük Müdürlüğü
Gebze Gümrük Müdürlüğü

BAŞVURU IÇIN SÜRE KISITI NEDIR?

a) Yurt dışında 24 ay ikamet eden Türk vatandaşlarının; ikamet nakil belgesindeki tarihten sonraki ilk giriş tarihinden itibaren 6 ay.
b) Kamu görevlilerinin; görev sürelerinin bitiminden sonraki ilk giriş tarihinden itibaren 6 ay.
c) Türk vatandaşlığına geçenlerin; vatandaşlık kararından sonra adlarına nüfus kağıdının düzenlendiği tarihten itibaren 6 ay.
ç) Muafiyetten yararlanacak olan varisin; murise aidiyetinin ve namlarına gelenlere intikalinin kanaat verici resmi belgelerle ispatı şartıyla, veraset ilamı tarihinden itibaren 24 ay içerisinde yetkili gümrük idarelerine başvurmaları gerekmektedir.

BAŞVURU SIRASINDA İSTENEN BELGELER NELERDİR?

a) Türk vatandaşlığına geçiş hali hariç olmak üzere, pasaport veya NATO Seyahat Emri, Lasse-Passe vb. pasaport yerine geçen belgeler.
b) Teslim-Tesellüm Belgesi.
c) Aile ünitesi uygulanan hallerde vukuatlı nüfus kayıt örneği.Formun Üstü
ç) Yerleşim yeri olan ülkede, işverenden ilişiklerinin kesildiğine dair belge ile İş ve İşçi Bulma Kurumundan işsizlik parası veya yardımı almadıklarını, keza ilgili makamlardan mevcut ikamet kaydını sildirdiklerini belgelemeleri; ayrıca ihtiyarlık sigorta primi kesintilerini durdurduklarına dair belge ve öğrenci iseler okulla ilişiklerinin kesildiğini gösteren belgeyi dış temsilciliklerimize ibraz etmeleri üzerine, yerleşim yerlerinin nakledildiğine dair ilgili temsilciliklerce düzenlenecek ikamet nakil belgesi.
d) Türkiye Gümrük Bölgesi dışında son on yıl içinde en az beş yıl ikamet etme süresinin tespitine yönelik kişinin yurda giriş-çıkış kayıtları.
e) Motorlu nakil vasıtaları için hak sahipleri adına kayıtlı mülkiyet veya trafik belgeleri aslı; yurtdışında bulunduğu ülke makamlarınca aslının alıkonulması sonucu ibraz edilemediğine ilişkin belgenin dış temsilciliklerimizce onaylı örneği. Trafik veya mülkiyet belgesinin herhangi bir nedenle yenilenmesi halinde, aracın önceden de aynı kişi/kişilerden biri adına kayıtlı olduğunun belgelendirilmesi şartıyla önceki trafik veya mülkiyet belgelerindeki tarih esas alınır.
f) İthal talebinde bulunmayan eşin 5 yıl geçmedikçe yeniden ithal izni verilmesi için müracaat etmeyeceğine dair taahhütname
g) Kamu görevlilerince yapılacak serbest dolaşıma giriş işlemlerinde atama kararı ve görevin sona erdiğini gösteren bağlı bulundukları kamu kurum veya kuruluşu tarafından verilecek belge.
ğ) Türk vatandaşlığına geçişi gösteren belge.
h) Veraset yoluyla yapılacak serbest dolaşıma giriş işlemlerinde veraset ilam
ı) Veraset yoluyla yapılacak serbest dolaşıma giriş işlemlerinde, miras bırakacak kişinin Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik olduğunun ispatı için yurda giriş-çıkış kayıtları.
i) Veraset yoluyla yapılacak serbest dolaşıma giriş işlemlerinde muafiyetten yararlanacak kişinin Türkiye’de yerleşik olduğunun ispatı için vukuatlı nüfus kayıt örneği.
j) Veraset yoluyla yapılacak serbest dolaşıma giriş işlemlerinde, birden fazla varis bulunması halinde, Türkiye’de bulunan diğer mirasçılar için noter tasdikli “feragat mukavelesi”.

KONUYLA İLGİLİ MEVZUATA NASIL ULAŞABILİRİM?

07/10/2009 tarih ve 27369 (1. Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2009/15481 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki “4458 sayılı Gümrük Kanununun Bazı Maddelerinin Uygulanması Hakkında Karar”
06/07/2011 tarih ve 27986 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 1 Sıra No.lu Gümrük Muafiyeti Tebliği’nden ulaşmak mümkündür.

BEDELSİZ İTHALAT YOLUYLA GELEN ARAÇLARDA MALİ YÜKÜMLÜKLER VE ORANLARI NELERDİR?

Aracın motor hacmine göre değişen oranda Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) ve aracın CIF Değeri (Navlun ve sigorta bedeli dahil kıymeti) ve ÖTV Toplamının % 18’i oranında Katma Değer Vergisi (KDV) aracın serbest dolaşıma girişi sırasında gümrük idarelerince tahsil edilir.

MOTOR HACMİ (cc)	ÖTV ORANI (%)
0-1.600	37
1.600-2.000	80
2.000-	130

Amortisman indirimi sonunda bulunan ve vergiye esas kıymetin tesbitinde aracın model yılındaki FOB kıymetiyle çarpılacak oranlar:

ARACIN YAŞI	ORAN (%)
0	100
1	80
2	68
3	57,8
4	49,13
5	41,76
6	35,49
7	30,17
8	25,64
9	21,79
10	20

Navlun ve Sigorta :

AĞIRLIK	AB VE EFTA MENŞELİ	ABD VE UZAKDOĞU MENŞELİ	AB VE EFTA'DAN GELEN UZAKDOĞU MENŞELİ
0-1.200	150 €	650 $	300 $ + 150 €
1.200-1.600	200 €	700 $	400 $ + 200 €
1.600-	230 €	800 $	500 $ + 230 €

ÖRNEK:
CIF bedeli 10.000 € olan ve motor hacmi 1.600 cc’yi geçen ancak 2.000 cc’yi geçmeyen bir araç için ödenmesi gereken vergilerin hesaplanması aşağıda gösterilmiştir:
CIF Bedeli =10.000 €
Motor hacmi =1.600 cc üzeri (1.800 cc)
Özel Tüketim Vergisi = CIF Bedeli x Özel Tüketim Vergisi Oranı
= 10.000 € x % 80 = 8.000 € = ÖTV
Katma Değer Vergisi = (CIF Bedeli + Özel Tüketim Vergisi) x KDV Oranı
= (10.000 € + 8.000 €) x % 18
= 18.000 € x % 18 = 3.240 € = KDV
Gümrükte ödenecek vergiler toplamı = ÖTV + KDV
= 8.000 € +3.240 € = 11.240 €

Kaynak: T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (Güncelleme: Kasım 2012)